Kojenerasyonda teşvik ve desteğe ihtiyaç var

Yurt içi ve yurt dışında birçok santralin işletme ve bakım hizmetlerini yürüten Zorlu O&M Genel Müdürü ve Kojenerasyon Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Erdoğan Güneş,yatırımcı ve ülke için kojenerasyonun önemini vurgulayarak, Türkiye'de kojenerasyonun tanıtımına önem verilmesini istiyor

Şirketiniz ve çalışmalarınızdan bahseder misiniz?

Zorlu O&M, Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş. 2000'den beri Türkiye ve çevre ülkelerdeki enerji santrallerinin işletim ve bakım hizmetlerini yapıyor. Bu alanda Türkiye'deki Zorlu İletişim Santralleri başta olmak üzere tesisin istenen güç seviyesinde ve verimlilikte çalışmasını sağlayan tüm faaliyetleri hedefliyoruz. Geçen sekiz sene içerisinde kaydettiğimiz aşama sonucu sadece çevre ülkeler ve tüm yatırımcılara hizmet verebilen bir işletme ve bakım şirketi haline geldik.

Santral bakım onarım ve işletme alanında hangi ülkelerle çalışıyorsunuz ve önümüzdeki dönem için öngörülen projeleriniz neler?

Türkiye dışında,öncelikli stratejimiz çevre ülkeler.Yakın Avrupa, Orta Doğu, Türki

cumhuriyetler,Rusya.Yunanistan kamu elektrik kurumu ile devam eden sözleşmemizin yanı sıra yeni bir tesis için katışldıgımız bir ihale var. Eğer ihaleyi alırsak oradaki iş hacmimiz dörde,beşe katlanacak. Diğer yandan Kuveyt'e iki santralin kurulması için destek veriyoruz. İsrail'de çalıştığımız projeler var.Ayrıca, rusya'da zorlu enerjinin inşa ettiği santrallerin 20-30 yıllık işletim bakımını yapacağız. Pakistan'da da bir nükleer ssantral için benzer durum söz konusu.Bununla beraber, 15-20 yıldır takibini yaptığımız işletme bakım hizmetlerimiz, Hindistan ile de aralıklarla devam eden çalışmalarımız var.

Emre amadelikte standartımız yükseliyor

Yürüttüğünüz Ar-Ge faaliyetleriniz ve sektördeki diğer firmalardan ayrılan başlıca özellikleriniz neler?

Zorlu O&M olarak,yeni teknolojilerin ve hizmet verdiğiiz tesislerin uzaktan kontrol edilmesi ,kontrol sistemlerinin iyileştirilmesi il ilgili Ar-Ge çalışmalarını yürürtüyoruz. Ayrıca,sekiz yıldır üzerinde çalışıp,geliştirdiğimiz enerji santrallerinin kontrol sisteminde yer alan tüm parametreleri gerçek zamanlı olarak izleyen ve kaydeden bir siistemimiz var. Bu sayede bir verim kaybı söz konusu ve istenmeyen bir üretim şartı ortaya çıkmış durumda bunun geriye dönüp arşivlerimizden de izleyebiliyoruz. Ayrıca sektörde tesisisn olabildiği kadar çalışabilir tutulması dediğimiz emre amadelik ile tesisin bir yıl içinde 8 bin ton 760 saattten mümkün olan en fazla kısmının çalışab ilir tututklmasını sağlıyoruz. Kuruluşumuzdan beri kalite sisytemimizin kurulması vwe sürdürülmesi önceliğimiz idi. Bu sayede 2002'den beri sahip oldugumuz ISO 9001'in yanı sıra ISO 14001 belgesine de sahibiz. Ayrıca iş emniyeti ile ilgili OHSAH 18001 sertifikamızın yanı sıra ileri teknoloji ürünü ekipmanları kullanmmaız ve alet edevatı stoklamamız da diğer bir farkımız. Ancak asıl önemli farkımız, sahip olduğumuz organizasyonlarda çalışan ekip arkadaşlarımızın ileri teknoloji ile donatılmış olamsı .Tüm bunlar ve kullandıgımız teknoloji ile her bir santralin kontrol sisteminin olması da emre amadelikteki standartımızı yükseltiyor.

Sektörde en çok ne tür sorunlarla karşılaşıyorsunuz?Bu sorunlar nasıl giderilir?

Çoğu imalatçının ticari kazanç gördüğü ekipmanlarınının satışını gerçekleştirdikten sonra servislerini de tek kaynaktan pahalıya vermesi yani teknik bilgiye ulaşım imkanımızın zorlaşması başlıca sorunumuz. Bu sorunu sahip oldugumuz her ekipmanı satın alırken eğitimlerini de almayı öncelikli prensip olarak görüp,aşmaya çalışıyoruz.

Enerji konusunda özellikle de kojenerasyon alanında Zorlu Enerji ve Zorlu O&M olarak neler yapıyorsunuz?

Santrallerimiz kombine çevrim ve kojenerasyon diye ikiye ayrılıyor. Kombine çevrimlerde ,atık ısısının bir başka buhar türünde değerlendirilirek elektriğe dönüştürülmesi,kojenerasyon santrallerinde ise ,ısının elektrik üretiminin ya da mekanik enerjinin birlikte ya da ayrı ayrı kullanıldığı ama bunların biraraya toplandıgı verim nokytasında kombine çevrim santrallerinden de yüksek verim elde edilmesi söz konusu. Öyle ki, kombine çevrim santrallerde büyüklüklerine göre yüzde 45 ile yüzde 50 verim sağlamak mümkünken, bunu kojenerasyonda yüzde 80, yüzde 85lere çıkarmak mümkün. Zorlu O&M olarak, kojenerasyon alanında lüleburgaz,Yalova ve Kayseri'deki Zorlu Enerji Grubu'na ait birer tes,se veridğimiz desteğin yanı sıtra İzmit'te montajından beri devrede oldugumuz ve şu anda da işletmesini ,bakımını yaptıgımız bir kojenerasyon tesisi var. Tüm enerji kaynakalrımızın her 100 biriminin 50 birimini havaya attıgımızı düşünürsek, kojenerasyon tesisleri ile havaya atılan 50 birimin 30-35ini belki 40'ını da kullanma imaknımız oluyor. Hem yatıorımcı hem de ülke için tercih edilmesi gereken kojenerasyon faakitlerinin teşviki için Kojenerasyon Derneği “Yüksek Verimli Kojenerasyon tesisleri” adında taslak hazırladı. Bu taslagın bir an çmce yürürlüğe girmesi için desteklenmesi lazım.

Enerji Dergisi'nin Mart-Nisan 2008 sayısında yayınlanan röportajım