Tarıma “güneş” doğuyor

Yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan güneş enerjisine olan ilgili dünyada günden güne artıyor. Güneşlenme süresi Avrupa ülkelerinden daha fazla olan ülkemizde ise bu avantaj geç de olsa değerlendiriliyor. Kaldı ki, Enerji Bakanlığı'na bağlı Elektrik Üretim AŞ'nin (EÜAŞ) Şanlıurfa Birecik hidroelektrik santral alanında Türkiye'nin ilk güneş enerjisi tarlasını kurmaya hazırlandığı günümüzde, birçok firma da tarımda güneş enerjisinin kullanımına yönelik çalışmalarını sürdürüyor.

Güneş enerjisinden tarımda yararlanılması için uğraş veren firmalarda biri de Korona Enerji. Türkiye'deki ilk Solar fabrikasını kurabilmek için çalışmalarını sürdüren Adana merkezli firma, güneş paneli üretimi için Kozan Organize Sanayi Bölgesi'nde kendisine tahsis edilen arsanın çevre ve arsa düzenlemelerini tamamladı.

Bununla beraber Korona Enerji'nin, Eğitim Kalkınma Araştırma ve Çözüm Üretme Derneği ile Akkapı Teknik ve Endüstri Meslek Lise ile ortaklaşa hazırladığı "Tarımda güneş enerjisinin kullanımı" isimli AB projesi de bulunuyor. Proje kapsamında, İspanya'nın Endülüs bölgesinde güneş enerjisinin kullanım alanları ve teknikleri konusunda geniş çaplı inceleme ve araştırma yapan yedi kişilik ekip, İspanya'da yaygın olarak kullanılan güneş enerjinin kısa zamanda Türkiye'de de yaygınlaşmasını hedefliyor.

Güneş enerjisiyle sulama

Ülkemizdeki güneş ve tarım potansiyelinin yüksek olduğunu belirten Korona Enerji Genel Müdürü Özen Özer, ilerleyen dönemlerde çoğu çiftçinin güneş enerjisiyle sulamaya geçeceğine dikkat çekiyor. Bu bağlamda Tarım Bakanlığı'nın güneş enerjisiyle sulama projelerine destek vermesini önemsediklerini belirten Özer, halihazırda kullanılan sulama sistemleri için harcanan yakıt ve yükselen yakıt fiyatlarının çiftçileri zorladığını, üretim maliyetlerini arttırdığını ve çiftçinin kazancını düşürdüğünü vurgulayarak, destek verilmesi halinde çiftçilerin rahatlacağını söylüyor. Özer, Nisan ayı itibariyle hayata geçirmeyi planladıkları KOGES ( Korona gezici Enerji Santrali) ile ilgili de şu bilgileri aktarıyor: “Özellikle tarımsal sulamada çiftçilerimiz traktör arkasına takılı romörk üzerine kurulu olan bu sistemle, sulama için elektrik ihtiyacını karşılamalarının yanı sıra sulama işi bitince romorkü evlerine götürüp, evlerinin elektrik ihtiyaçlarını da karşılayabilecekler.”

Güneş enerjisi uygulamalarına hayatın farklı alanlarında rastlanabildiğini belirten Akfel Group bünyesinde bulunan Merk Solar Enerji Proje & Satış Mühendisi Özgür Sarpdağ da, tarım alanında özellikle içme ve kullanım suyu temininde güneş enerjisinden yararlanıldığını söylüyor. Uygulamanın yaygınlaşamamasını ise bu konu hakkında çiftçilerin yeterince bilgilendirilmemesine bağlayan Sarpdağ, her geçen gün azalan fosil yakıtların, fiyatların yükselmesine neden olduğunu belirterek, ”Yakıt fiyatlarının önlenemez yükselişi, elektrik fiyatlarının yükselmesine sebep oluyor. Bu noktada da güneş enerjisi önemli bir çözüm olarak ortaya çıkıyor. Çiftçilerimiz güneş enerjisini kullanarak ilk yatırım maliyetinden sonra herhangi bir bedel ödemeden enerjiye doğrudan ulaşabilir. Ayrıca fosil yakıtlar gibi çevreyi kirletici bir etkisinin de olmaması güneş enerjisini daha cazip kılıyor” diyor.

Çiftçilerden gelecek proje önerilerine açığız

Dünyada birçok ülkede güneş enerjisi konusunda teşviklerin verildiğinin altını çizen Sarpdağ, bu ülkelerin ürettikleri elektriği devlete satılabildiklerini söylüyor. Tarım alanında ise çok cazip hibe ve teşvikler ile çiftçilerin güneş enerjisine özendirilmesinin gerektiğini söyleyen Sarpdağ, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Yakın dönemde çıkan yasa ile ülkemizde ürettiğimiz elektriğin fazlasını devlete satma imkânımız var. Ayrıca Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı ile Kalkınma Ajansları’nın tarımda yenilenebilir enerjiyi kullanmaya özendirici teşvikleri mevcut. Her geçen gün güneş enerji sistem maliyetleri daha aşağılara iniyor.” Bu konuda çeşitli girişimlerinin ve devletin özendirici uygulamalarının olmasına rağmen Türkiye'de güneş enerjisinden yeterince faydalanılamadığını belirten Sarpdağ, “Avrupa ortalamasına oranla oldukça yüksek güneş değerlerine sahip olmamıza rağmen, uygulamada bu durumdan yararlanılamıyoruz ”diyor.

Merk Solar Enerji'nin Türkiye’de güneş enerjisinden elektrik üretimi konusunda birçok projeye imza attığını belirten Sarpdağ, Ankara İl Özel İdaresi için uygulamasının yapıldığı güneş enerjili içme suyu tesisinin önemli bir proje olduğunu vurgulayarak: “ Bu projede 220 m derinlikten çıkarılan su, Meşeler Köyü’nün içme suyu ihtiyacı için kullanılıyor” diyor. Sulama konusunda çalışan firma ve çiftçilerden gelecek proje önerilerine açık olduklarını belirten Sarpdağ, “Her geçen gün Türkiye’de güneş enerjisi uygulamaları artıyor. İnanıyorum ki kısa süre içerisinde tarım alanındaki uygulamalar da hızla artacak. Bu noktada, önemli olan güneş enerjisinin de bir enerji (elektrik) kaynağı olduğunu unutmadan, proje ve uygulamalarda güneş enerjisinin değerlendirilmesi için istekli olunmasıdır”şeklinde konuşuyor.

Tarım Market Dergisi'nin Mayıs-Haziran 2011 sayısında yayınlanan haberim.